GEMSBOK-UPINGTON: Rhino Sekuriteit op Upington het die volgende video geneem - nadat hulle na die SA Poskantoor se sorteer fasiliteit (die hub) ontbied is. Vandale het behoorlik die plek ingevaar en grootskaalse skade aangerig. Dit is waarkynlik wanbestuur en insidente soos hierdie wat daartoe lei dat 235 poskantoortakke landwyd gaan sluit.
Van die Gemsbok se lesers wou die afgelope week, met reg, weet - waarom die ongebruikte geboue, soos die poskantoorsorteeraanleg, nie beskikbaar gestel kan word vir jeugontwikkelingsprogramme en ander NGO’s nie.
Sowat 235 SA Poskantoortakke gaan ge-sluit word, wat daartoe lei dat werknemers afgelê word, ná die afhandeling van die artikel 189-proses wat deur die Kommissie vir Versoening, Bemiddeling en Arbitrasie uitgevoer is.
Onder hierdie takke is 104 in die Sentraal-streek (Vrystaat en Noordwes) 41 in die Noord-streek (Noord-Gauteng, Limpopo, Mpumalanga en Noordwes), 28 in die Wes-streek (Wes-Kaap en Noord-Kaap), 24 in die Oos-Kaap, 21 in KwaZulu-Natal en 17 in Gauteng (die grootste deel van Gauteng en die Vaaldriehoek).
Mondli Gungubele, minister van kommunikasie en digitale tegnologie, kon egter nie sê watter Sapo-takke gesluit gaan word nie. Hy kon ook nie die presiese aantal werknemers gee wat afgelê moet word nie. Die omstrede openbare entiteit ondergaan tans ‘n sakereddingsproses.
“Die gesamentlike sakereddingspraktisyns is nie bereid om die werklike lys takke soos dit daar uitsien te deel terwyl die proses van skakeling met verhuurders aan die gang is en die moontlikheid van takverskuiwings op hande is nie. Sodra die lys gefinaliseer is, sal dieselfde verskaf word.
“Die sakereddingspraktisyns het ingelig dat hulle nie die voorgestelde aantal werknemers wat aflegging in die gesig staar bekend kan maak nie aangesien die artikel 189-fasiliteringproses wat deur die KVBA uitgevoer word, aan die gang is. Die bekendmaking van ‘n voorgestelde nommer voor die afsluiting van die fasiliteringsproses stel die verloop van aksie in gevaar,” het Gungubele gesê.
Sapo is in Julie 2003 onder sakeredding ge-plaas. ’n Sakereddingsplan is vier maande later ontwikkel en dit is in Desember 2023 deur Sapo-krediteure aanvaar.
Gesamentlike sakereddingspraktisyns Anoosh Rooplal en Juanito Damons, wat aangestel is om toesig te hou oor die sakeredding, het voorheen in Desember 2023 aangedui dat Sapo 1 023 takke het, waarvan 894 aktief en 129 onaktief was.
Rooplal en Damons het ook aangedui dat hulle R600 miljoen omhein het vir afleggingspakkette wat oor ‘n tydperk van 12 maande betaal moet word uit die R3,8 miljard wat vir die sakereddingsproses bewillig is.
David Mangena, hoofsekretaris van die Suid-Afrikaanse Poswerkersunie, het gesê: “As dit inderdaad 235 takke is, moet iemand kom verduidelik hoekom hierdie takke gesluit is.”
Mangena het ook gesê dit is skokkend dat Gungubele nie die aantal Sapo-werknemers wat afgelê gaan word bekend maak nie toe hy verlede jaar die getal op 7 000 gestel het. Sapo sal met sowat 3 000 werknemers gelaat word as Gungubele se stelling verlede jaar waar was.
“Hoekom weet die minister nie nou nie? Hoekom het hy ’n aankondiging gemaak as hy onseker is oor die syfer? Die minister was veronderstel om stil te bly en die proses te laat vloei.”
Hy het die beplande afleggings beskryf as ‘n bitter pil om te sluk aangesien die arbeidsmag van Sapo, toe dit goed gefunksioneer het, op 40 000 gestaan het en nou op sowat 10 000 staan.
Hy het ook bevraag-teken waarom Sapo toegelaat is om te ontaard wanneer die entiteit nie statutêre verpligtinge soos pensioen- en Werkloosheidsversekeringsfondsbydraes betaal het om te verseker dat hy sy verpligtinge nakom nie.
“Dit beteken nie dat die regering nie bewus was nie. Hulle was bewus. Ons wil steeds hê meer inligting oor die takke moet gesluit word – wat is die modus operandi, watter takke gesluit moet word en hoekom,” het Mangena gevra.
Mazzone het Maandag gesê dit is onaanvaarbaar dat Gungubele en sy ministerie nie ‘n syfer kan gee oor die status van Sapo op die oomblik en wat dit in die volgende maand gaan wees nie.
“Ek dink persoonlik 235 is die kleinste skatting. Daar gaan baie meer sluitings wees,” het sy gesê.
Mazzone het met kommer opgemerk dat daar nie aan die sakereddingskriteria voldoen is nie en Gungubele moet nog ‘n oplossing verskaf oor hoe hulle aan die vereistes sal voldoen.
“Ons moet kyk na die hoeveelheid mense wat hul werk gaan verloor. Dit is niks meer as ‘n ekonomiese bloedbad nie,” het sy bygevoeg.
Intussen het Gungubele gesê die Nasionale Tesourie het geen befondsing in die voorlopige toewysings vir 2024 vir uitgawes - vir mediumtermyn-uitgawes toegeken nie.
“Hy het egter daartoe verbind om verder met die Departement van Kommunikasie en Digitale Tegnologie in gesprek te tree oor die Suid-Afrikaanse Poskantoor-reddings-plan aangesien dit die basis vorm vir die R3,8 miljard-finansieringsvereiste.
“Hierdie samesprekings het begin en die uitkoms sal verskaf word met die sluiting van verbintenisse met die Nasionale Tesourie,” het hy gesê.
