GEMSBOK-POSTMASBURG: Verskeie rolspelers het die afgelope tyd ‘n dringende beroep op die Departement van Water en Sanitasie (DWS) se Noord-Kaapse kantoor gedoen, om op te tree teen die Tsantsabane-munisipaliteit na langdurige rioolbesoedeling van die groter Postmasburg-omgewing.
James Boucher sê langdurige en oorweldigende rioolstortings in Postmasburg het verwoesting gesaai in die lewensgehalte van plaaslike inwoners en inwoners se regte op ‘n skoon en gesonde omgewing geskend.
Tans het ‘n gebreekte pomp ‘n stormwaterkanaal agter Weststraat in ‘n rioolrivier verander.
Hierdie situasie ontwikkel al die afgelope dertien jaar en het ‘n permanente moeras in die veld geskep wat grens aan huise, woonstelle en gastehuise.
Inwoners moet deur riool ry om by hul hekke uit te kom.
Hulle het hul eetlus verloor en hul erwe verlaat as gevolg van die konstante reuk wat hul huise deurdring.
‘n Koei het onlangs in ‘n rioolput naby die pomp geval en daar is vrese dat kinders ook kan.
Kinders word ook siek as gevolg van die besoedeling.
Dit is een van vele rioolmislukkings in Postmasburg as gevolg van die verslegtende toestand van rioolinfrastruktuur en die verouderende en oorbelaste stelsel.
Theo Joubert en Wilhelm Reichert, het na verskeie klagtes oor rou riool in Postmasburg (Tsantsabane) gaan ondersoek instel.
Daar is bevind dat riool vryelik in ‘n vlei vloei wanneer mangate van tyd tot tyd oorloop. Die vlei is in die middel van die dorp met ‘n informele woongebied aan die een kant. Die besmette water stoot in die woonbuurt op.
Watermonsters is na ‘n plaaslike laboratorium, SimLab, in Kimberley vir verdere toetse geneem.
Dit is belangrik om ons ondergrondse waterbronne te beskerm. Binnelandse gebiede, waar grondwater vinnig verdamp, is vir hulle waterbehoeftes van grondwater afhanklik.
Verdere optrede hang van die uitslae van die watermonsters af.
Tsantsabane is in die 2023 Greendrop Watch-verslag uitgewys - omdat sy afvalwaterstelsel in ‘n hoërisiko posisie verkeer, wat ‘n ernstige risiko vir openbare gesondheid en die omgewing inhou.
Die munisipaliteit het ook die afgelope dekade beduidende agteruitgang in die bestuur van sy afvalwaterstelsel getoon, met ‘n nakomingskoers van 83% tot 38%, maar steeds word niks gedoen nie.
In 2023 het ons die saak ook na die Suid-Afrikaanse Menseregtekommissie (SAHRC) verwys, waarna hulle ‘n voorlopige ondersoek gedoen het.
Die mense van Postmasburg het meer as ondersoeke nodig.
Hulle benodig herstelwerk en opgraderings aan rioolinfrastruktuur, en ‘n omgewing vry van rou riool.
