Natasha van Heerden se pampoenkoekies is ’n gunsteling in haar spyseniersonderneming in Klerksdorp. Dit is malik om te maak en ‘n lekker soetbederf saam met enige maaltyd.

AGRI-PULSE - KLERKSDORP -  Al hoe meer mense lê deesdae ‘n groentetuin by die huis aan. Dit kan klein of groot wees, afhangende van die ruimte wat beskikbaar is. Die sukses daarvan hang egter grootliks af van die deeglike voorbereiding van die grond. Christa van Rooyen is so ‘n grond-dokter. Haar dorpstuin in Klerksdorp lewer elke seisoen ‘n oes van gesonde groente en kruie. Jy het nie groen vingers nodig nie, glimlag Christa, maar eerder kennis om jou groente en vrugte organies voor te berei. En alles begin by die grond.

Wie weet, dalk is die Corona-virus van 2019 een van die mooi dae iets van die verlede en kan ons weer al te lekker saam met vriende om die braaivuur of sommer in die kombuis kuier. Kosmaak bly mos maar een van ons Suid-Afrikaners se gunsteling-aktiwiteite en om saam na ‘n rugbywedstryd op TV te kyk terwyl “iemand” intussen in die kombuis die panne en kastrolle laat ratel bly maar een van die hoogtepunte van enige naweek of vakansie. As Corona egter nog lank saam met ons is en jy dalk in hierdie dae van inperking sommer net ietsie lekker vinnig en gesond wil optower, is hierdie miniatuurpizzas net die ding vir jou. Ons gashere – Annelize du Plooy en haar twee mooie dogters, Danelle en Shenelle noem hierdie “lae-kalorie pizza” maar ons dink dit klink sommer gaaf op die oor om te sê “pampoenpizza” Jy maak hierdie lekker vinnige smulgereg so:

Een van die interessantste dinge wat mens weekliks beleef in ons reeks “kookartikels” is hoe dikwels dood-gewone mense dit regkry om die smaaklikste disse met die minimum moeite en kostes voor te berei. Met die pryse wat deesdae by die week verhoog is almal op soek na nuwe resepte en idees vir die kombuis wat nie net smul-lekker is nie maar ook lig op die beursie!
Hierdie week het die kookspan van Rustenburg Herald gaan kuier by Edkins Tamatieboerdery waar Suzaan Louise Jooste haar smaaklike tamatie-gegeurde rysresep met ons deel. Suzaan vertel vir ons: “Die plante wat ons nou geplant het is winterplante en hulle leeftyd is 6 maande. In die somer gaan ons somerplante plant. Die plantjies word gekweek in ‘n klein kweekhuis en daarna word dit eers uitgeplant in tonnels. Tans gaan ons eers in kratte direk aan die publiek verkoop en van die tamaties gaan ons verpak en in houers mark toe stuur.” Suzaan se tamatie-gegeurde rys is beslis ‘n wenner vir die winter! Dit is nie net gesond nie, maar ook maklik en vinnig om voor te berei. Die gereg kan bedien word saam n stukkie vleis/vis, of dit kan ewe maklik as ‘n “enkelgereg” bedien word.

Een van die lekkerste dinge van 'n Desember-vakansie is gewoonlik maar die weersiens van geliefde familie of vriende wat 'n mens lanklaas gesien het. Dit is seker onnodig om te noem dat die weersienste meestal gepaard gaan met laataandkuiers om die braaivure of uitstappies na plekke wat vir 'n mens ewe spesiaal geword het. Ons hier by die redaksie het die afgelope vakansie vir 'n paar kort daggies geleentheid gehad om ou vriende Anton en Talitha Opperman (en grootseun Aldrich natuurlik) weer te sien en ja, soos ons altyd met mekaar skerts wanneer daar kos gemaak word - "ons het die pap behoorlik dik aangemaak" en is 'n paar dae later soos die spreekwoordelike "dik vriende" uitmekaar...
Benewens die gewone etes soos braaivleis en aartappelslaai het Talitha ons met 'n heerlike verrassing bederf - al gehoor van "gepekelde" (eintlik gesoute) aartappels? Wel, ons ook nie, maar dit is nogal 'n heerlike afwisseling van die dinge wat 'n ou gewoonlik om die braaivuur geniet. Terwyl ons rondom die tafel aan't smul was, is die gereg eenparig as 'n "Voorgereg/hoofgereg - alles in een" beskryf. Dié aartappelgereg is eintlik 'n skepping van Talitha se swaer wat ongelukkig met ons gekuier afwesig was, anders kon "Howard" seker self met sy aartappels spog... Maar dit daar gelaat - 'n mens maak dit so...

In gewilde strokiesverhaaltjies word karaktertjies gewoonlik uitgebeeld om van een of ander sort dis/gereg/lekkerny te hou - soos die alombekende “Popeye” wat spinasie nie kan weerstaan nie en Garfield (die kat) wat buitengewoon lief is vir lasagne en spaghetti... Nouja, dit is nie net in strokiesverhale dat mense lief is vir spinasie nie - spinasie is deesdae ‘n gewilde gereg en dit is seker maar net die stoutste kinders wat nie van spinasie hou nie - veral sedert spinasie se gesondheidsvoordele bekend geword het.

Salon Mani-fique is ‘n span pragtige dametjies wat nogal ‘n soortelyke transformasie in vroue se hande as die spinasie in Popeye se arms veroorsaak, behalwe, hier gaan dit oor die “looks” natuurlik - Salon Mani-fique spesialiseer in manikuur (hande en naels) en as dit by die kombuis kom, staan hulle hande ook vir niks verkeerd nie. Natasja Erasmus, Bianca Lotheringen, Bonnie Maartens, Yolandie Potgieter en Cherise Landsberg het onlangs hande gevat en vir ons ‘n heerlike spinasie- en spekgereg voorberei. Hulle maak dit so:

Braai een pak gesnipperde spek (bacon) tot mooi bruin. Haal uit die pan en plaas eenkant. Braai nou een groot ui in stukkies gesny in dieselfde pan in die spek se vet tot mooi bruin. Bêre saam met die spek en ui eenkant. 

Dit is ‘n probleem waarmee my vrou gedurig sukkel – en indien jy enigsins soos ek oor pampoen voel dan weet jou familie seker hoe sy voel. Maar hierdie week het die Rustenburg Herald ‘n resep by Anita Pieterse, Maritha Phiri en Lestar Matiki Phiri van die Tarentaal Teater gekry wat uiteindelik al daardie probleme gaan oplos: ‘n pampoentert wat meer “pudding” as pampoen is. En volgens Anita is hierdie besonderse resep reeds een van die redes waarom die mense van Rustenburg keer op keer terug kom na hul lokaal toe. Of dit nou die klein dogtertjie is wat vir haar derde porsie kom vra of die man wat geweier het om die perseel te verlaat totdat hy die resep kry, die Tarentaal Teater se pampoentert is ‘n legende onder die mense van Rustenburg.
Dit is ‘n gereg wat nie net as bykos bedien kan word nie maar inderdaad as ‘n nagereg op sy eie. En glo my, al eet jou gaste nie pampoen nie sal hul of ook aandring op die resep of terugkeer vir nog. Selfs toe ek proe toe lag Maritha en Lestar vir my: hul het voor die tyd uitgevind dat ek nie graag pampoen eet nie. Maar die uitdrukking op my gesig het dit duidelik aan hul gemaak: hierdie pampoentert is iets besonders!
Probeer gerus hierdie resep, jy sal nie spyt wees nie. Alternatiewelik, besoek gerus die Tarentaal Teater op die Rex-pad net buite Rustenburg. Hul bied weeklikse vertonings van bekende kunstenaars aan asook ‘n uniek plaasgevoel!

Dit is einde van die jaar - of amper dan - en sake-ondernemings, staatsintansies en oral waar mense vir die afgelope minstens 12 maande saam geswoeg het om die boeke te laat klop en te sorg dat daar darem 'n winsie of wat is sodat elkeen van ons darem 'n "broodjie" kan koop, is jaareindfunksies geruime tyd reeds en vir die volgende klompie weke aan die orde van die dag. 
Ons hier met die emmers vol drukkersink in die agterplaas het self onlangs die voorreg gehad om 'n uitdagende jaar in die geselskap van kollegas en vriende op die agterent te skop. By ons is dit nou al baie jare gebruik dat Johan en Ronel Bezuidenhout vir die heerlikste eetgoedjies sorg - mense wat die predikants-egpaar ken, sal weet dat al die gereelde gestanery agter die kospotte een van die redes is hoekom ds Johan dit selde nodig vind om vir 'n wyle te gaan sit wanneer die gemeente 'n loflied sing. 
Hier by ons jaareindparty het ons sommer van die geleentheid gebruik gemaak om Ronel vir haar heerlike pampoenkoekie-resep te pols. Almal wat die Bezuidenhouts ken, sal weet dat Ronel se pampoenkoekies maar net enkele van haar rits geheime in die kombuis is waarvoor sy sonder uitsondering gekomplimenteer word. Nouja, dit is amper al 'n bekvol gepraat - tyd vir "koekies bak"... Ronel maak haar pampoenkoekies so:

As jy later vandag perdalkies (soos Pieter Pieterse vanmelewe altyd gesê het) by die bekende groentewinkel op die hoek verby ry, moet jy sommer dadelik stop en vir jou die grootste koolkop op die rak gaan uitsoek. Snuffel ook sommer ‘n bietjie verder tussen die rakke rond en kyk watter ander pragtige, “groentegoeters” jy raakloop en wat dalk handig gebruik kan word by die gereg wat ons vandag gaan leer om te “kook” – want Boeta – hier kom ‘n ding! 
Een van die interessantste dinge in ons gewilde reeks “kookartikels” is hoe dikwels dood-gewone mense dit regkry om die allerheerlikste disse uit doodgewonde winkelkosste op te dis. “n Mens is werklikwaar nooit te oud om te leer nie en van kosmaak kan geen mens sekerlik ooit genoeg weet nie. (As ‘n mens dink aan die hoeveelheid maaltye wat die gemiddelde huisvroutjie in ‘n gemiddelde leeftyd vir die gemiddelde huishouding moet voorsit, is dit tragies dat sommige mense nie toenemend met kosmaak eksperimenteer of nuwe metodes en style beproef nie. 
Elk geval – ‘n lang storie om by die koolkop uit te kom. Pieter Cilliers – ‘n doodgewone man van Rustenburg – wys vandeesweek vir ons hoe om ‘n smaaklik koolgereg met die minimum moeite en koste voor te berei. Pieter (en Sanet) maak dit so:

Dit was taamlik lanklaas dat ons ‘n koek geëet het wat amper die hele naweek in ‘n mens se agterkop bly - selfs langer as die Bokke se verloortoets teen Romain Poite - daardie bleeksiel-Fransman van verlede naweek en die vernietpunte wat Jannie du Plessis boonop reg voor die pale teen die All Blacks afgestaan het... 
Maar om na die tyd oor die rugby te wroeg, help in elk geval niks nie. Laat die vroulief in jou lewe vir jou hierdie ongelooflike lekker koek/tert (of wat jy dit ook al wil noem) aanslaan en jy sal baie vinnig van rugby op Eden Park se velde vergeet. Die wonderlike ding van hierdie koek is dat dit uiters gesond is en dat dit absoluut heerlik is - self vir ouens wat nie ‘n soettand het nie - want sien - hierdie koek eet ‘n ou nie vir “soetkoek” op nie - eenvoudig omdat dit nie ‘n soetkoek is nie... 
Terwyl die Bokke nou nie aan die verwagtinge kon voldoen deur vir die eerste keer in 76 jaar op Eden Park ‘n kleim af te steek nie, het die span van De Huizemark hulself onderskei deur vir ons ‘n koek te bak waarvoor selfs Romain Poite sekerlik nie “nee” sou kon sê nie - laat ‘n mens wonder hoeveel hy vir dié toets gekry het in elk geval... (Maar hy sal dalk wys wees om vir die afsienbare toekoms liefs nie sy “Poite” in Suid-Afrika te sit nie, veral natuurlik as hy net so kleinserig is soos die All Blacks se Dan Carter (“midfielder” - of wat speel hy nou weer?) Elk geval - ek kan nie onthou wanneer laas ek aan so ‘n heerlike koek gesmul het nie. Die De Huizemark-span het dit só gemaak...

Vir die laaste klompie weke van vanjaar se “somer” raak die opsies by die gebruiklike braaivleisvuur so stadigaan minder. As die aandluggie begin koel word en dalk nog ‘n rapsie later wanneer dit regtig begin koud raak, is braaibroodjies en aartappelslaai dalk nie meer die regte ding nie. Vir die wintersaande soek ‘n mens tog maar ‘n ietsie met ‘n bietjie meer om die lyf en die waarde van ‘n warmgereg om jou braaivleisie te komplimenteer kan nie onderskat word nie. Tydens ons onlangse kuiertjie by VLU-dames se Derby-tak het Grieta Botha haar inspirerende groentegereg met ons gedeel. Dit is voorwaar inspirerend omdat dit vir ma eintlik die wêreld baie makliker maak wanneer pa besluit om sy braaivoorskoot aan te trek en soos altyd maar net aanvaar dat “iets” uit die kombuis sy verskyning sal maak om saam met die braaihappie geniet te word. 
Manlief en die res van die geselskap sal inderdaad aangenaam verras wees as jy met dié “skepping” in die lapa opdaag. Grieta se groentegereg is baie veelsydig en kan op sy eie of saam met ‘n broodjie of braaivleis bedien word. Dit is boonop maklik om te maak en sal jou skaars 20 minute tot ‘n halfuur besig hou... Grieta maak dit só:

In ons weeklikse kookrubriek het ons dit al een- of tweemaal “reggekry” om sommer ‘n “reeks” kookartikels by ons gashere te kry – deels omdat die verskeidenheid resepte/disse wat vir die dag voorgesit is so voortreflik en uiteenlopend was dat ‘n mens voel jy sal daaraan afbreuk doen deur dit as ‘n gekombineerde “buffet” wil ‘n mens amper sê – aan te bied. Andersins omdat ‘n mens soms so absoluut behaaglik kuier en geniet waarop jy getrakteer word, dat jy die oomblik en sy herinneringe behoorlik wil koester en soos die gonswoord deesdae lui: “toegevoegde waarde” uit die geleentheid wil put. ‘n Onlangse kuiertjie by Biki-bini-bos - die gasteplaas van bekende Rustenburgers Piet en Martie Els en hul “kroos” Giselle en Carl Nicholson ‘n hanetreetjie buite die stad, het ons kookspan gou laat besef dat hierdie “kook” nie in een aanbieding moontlik is nie. Nee, daarvoor was die gasvryheid te hartlik, die geselskap te verkwiklik, die wintervuurtjie te snoesig en die spyskaart… Ja, soos ons reeds gesê het – die spyskaart kom in drie aflewerings oor die volgende paar weke en Rustenburgers wat toegewyde “volgelinge” van hierdie rubriek is, sal wys wees om ‘n spesiale lêertjie vir hierdie reeksie te maak…
Eerste aan die beurt is Martie se heerlike gevulde botterskorsie-resep en ja, moet dit dan altyd op ‘n plaas of in die natuur wees dat ‘n mens besef watter wonderlike verrassings daar in eenvoud wag? Martie se skoonseun (Carl) is veral lief vir hierdie spesiale weergawe van “bottersoet-pampoen”. Martie maak dit so: