Almal behoort teen hierdie tyd al te weet – eerskomende Saterdag (24 September) is Nasionale Braaidag. Vir sekerlik loshande die meeste van ons is dit maar min of meer elke Saterdag of Sondag “nasionale braaidag” – so, geen lesse hier nodig nie nê?
Maar vir ons vriende wat naweek vir naweek voor die TV ontspan en meestal met ligte “tv-etes” oor die weg moet kom, nouja, as jy dalk nie so lief is vir ‘n braaivleisie dat jy letterlik nie vir naweke kan wag nie, dan moet die probleem seker maar by die sousie (of die kok) lê.

Omdat Suid-Afrikaners meestal nie geleer hoef te word hoe om vleis te braai nie en andersins lankal reeds weet wat hul gunstelingvleisie vir enige geleentheid is, het ons besluit om in hierdie “Raak die ‘klits’ kwyt” liewers ‘n nuwe marinade-resep aan die hand te doen – veral vir ons jagters wie se vrieskaste uiteraard hierdie tyd van die jaar propvol wildsvleis is. Ons weet mos maar dat wildsvleis meestal geneig is om aan die taaierige kant te wees en dit is soms baie moeilik om die veld se “wild” uit jou vleis te jaag…

Rustenburg Herald se “braaispan” het spesiaal met die oog op nasionale braaidag eerskomende Saterdag by Tielman en Madel Breedt laer getrek en met ‘n heerlike nuwe marinade kennis gemaak wat beloof om jou wildsvleis of wat jy ook al graag op die kole gooi in ‘n feesmaal op te tower. Ons besef daar is mense wat van hul braaivleis “a la natural” hou, maar as jy die dag ‘n wildsbokkie platgetrek het, kan dit net voordelig wees om die voordele van ‘n lekker sous of Marinade te ondersoek.

Onthou, die doel van ‘n spesiale wilsvleis-marinade is nie slegs om die vleis ‘n heerlike geur en smaak te gee nie, maar hoofsaaklik om jou wildssnit so sag soos die spreekwoordelike murg te maak.

Goed ja, ons moet ook darem sê dat effense “onenigheid” onder die Breedt-familie oor of ons resep paptert, aartappelgereg, koes-koes (cous-cous) of pap-en-vleis moes wees, ons uit konsensus by ‘n wildsvleismarinade laat eindig het, (wat ons uiteindelik saam met blesbokvleis gebraai het). Tielman en Madel maak hulle marinade só:

Antoinette Minnie van Klerksdorp hou van onthaal, reis en om nuwe plekke te ontdek. Sy eksperimenteer graag in die kombuis met nuwe disse en skerts dat jy nooit te veel souse in jou koskas kan hê nie. Sy ontspan op haar lekkerste in die natuur en manlief is mal oor haar wildspotjie.  Sy bedien dit met stampmielies of rys.

By Café Zest in Schröderstraat in Upington  kan jy by ‘n tafel gaan aansit met ‘n wye verskeidenheid gourmetdisse wat selfs die kieskeurigste smulpaap sy lippe sal laat aflek.
Die chef en eienaar, Roelof van Vuuren, delf sy inspirasie van regoor die wêreld en op eie bodem. Roelof glo dat jou oog die feesmaal lank voor jou smaaksintuie moet  ervaar en geniet.
So is dit ook met vandag se Springbokfillet “Marsala”. Marsala wyn kry sy naam van die streek van herkoms Marsala, naby Sicilië. Om die sous eie aan Upington te maak, gebruik Roelof die Oranjerivier se eie ORC Rooi Jerepigo. Roelof het meer as 20 jaar se ervaring in die kosbedryf. Hy het as kind begin kosmaak. So 20 jaar terug het hy gehelp met die uitleg van ‘n restaurant in Santon, Smith & Wollensky. Hy het die kombuis help ontwerp en toe begin om met resepte te eksprimenteer.  En die res, is soos hulle sê, geskiedenis.  Toe hy moeg word vir Johannesburg, het hy Upington toe getrek. So drie jaar terug het hy Café Zest oopgemaak en Upingtonners is hom ewig dankbaar. Sy gaste geniet hierdie interessante restaurant met ‘n opelug- en onderdak gedeelte. Die ten volle gelisensieerde restaurant het kapasiteit vir sowat 70 gaste op ‘n slag, so bespreek maar jou plekkie om telleurstelling te voorkom.. So, as jy jou geliefde wil bederf... Of indien jy ‘n sake-ete ingedagte het...
Café Zest is by Winkel 1 (ORI gebou) langs North West Motorcompany in Schroderstraat. Roelof kan geskakel word by 045 332 1413.

Sjoe - die feesgety is darem maar ‘n tyd van oorvloed en oordadigheid. Op spesiale geleenthede soos Kersfees en Nuwejaar is dit mos nou maar ‘n ou Suid-Afrikaanse en internasionale tradisie dat daar vir ‘n vale om kreunende tafels gekuier word terwyl die glasies hoog gelig word. En is dit nie ‘n paradoks om op te merk dat hoe moeiliker die jaar agter die rug - hoe voller die tafels en hoe hoer die glasies nie? 
Ja, dit is nou maar eenmaal in die mens se aard dat hy hom nie maklik laat onderkry nie en dat joligheid en vrolikheid ‘n goeie manier is om van al (of van die meeste dan...) slegte dinge oor die afgelope jaar te vergeet. Net so met goeie dinge, daarom dat ‘n goeie jaar ook met oordadigheid gevier word en dat feesdae soos Kersfees en Nuwejaar ‘n tyd is wat nie maklik vergeet word nie. 
Maar kom ek wed jou jy kan amper nie eers die helfte van al die lekker eetgoed, resepte, spesialiteite en “delicatessen” (as ek dit nie mis het nie - oorspronklik ‘n Duitse woord?) rondom die feestelike tafels onthou nie. Wat nog te sê van skep en proe!
Vir die ouens wat vanjaar amper alles geproe het, het ons vandeesweek (hopelik) so ietwat van ‘n verrassing... 

Ek hoef nie die lof van braaivleis, of braaivleis se plek in die Suid-Afrikaanse kultuur, te besing nie.
Dit is ‘n onbetwisbare feit – soos ‘n koei. En ons gaan nou ook nie vandag hier argumenteer oor hóé jy braai nie: hout, charcoal of gas – die doel heilig die middel. Of jy jou vleis nog amper rou eet, of tot houtskool verbrand, is ook nie op die agenda vir dié kookrubriek nie; daardie is jou persoonlike voorkeur en gevolglik jou eie saak. Wat ons vandag wél oor gaan praat, is staatmakerbykos. Iets tradisioneel soos roosterkoek, en dan ‘n nuwigheidjie soos groente-in-‘n-braaisakkie. Ook op die spyskaart is knoffelsampioene en ‘n romerige pepersous vir die kruiskyf. Ons braaier die week is die jonge Hugo Grobler (9). Dié kranige aspirant-sjef het by Pieter Germishuys, hoof van die Inspirare Culinary Instituut raad en hulp gekry vir sy eerste Rustenburg Herald/Tambuti Kombuis-kook.
Die groente-in-‘n-braaisakkie kan eenvoudig nie makliker wees nie! Jy gebruik gemengde groente, geur met Aromat (of jou keuse van geurmiddel), skep dit in jou braaisakkie en sit dit op die rooster tot dit na jou smaak gaar is.